Czym jest dozór elektroniczny?
Jest to jedna z form obywania kary pozbawienia wolności (także zastępczej kary aresztu) oraz kary ograniczenia wolności, poza zakładem karnym. Można skorzystać z tej formy odbywania kary w przypadku gdy orzeczona wobec skazanego kara (suma kar) nie przekracza 18 miesięcy pozbawienia wolności. Odbywający karę ma na stałe założoną na nodze opaskę z nadajnikiem GPS. To nie wszystko.
Musi też regularnie meldować się kuratorowi i nie może swobodnie opuszczać miejsca odbycia kary. Skazany może w wybranych godzinach pracować poza domem i np. uczęszczać co niedziele do kościoła.
Jak są rodzaje dozoru elektronicznego?
- stacjonarny (mający za zadanie kontrolę przebywania skazanego w określonych dniach i godzinach we wskazanym przez sąd miejscu),
- mobilny (służący kontroli bieżącego miejsca pobytu skazanego, niezależnie od tego, gdzie skazany przebywa),
- zbliżeniowy (służący kontroli zachowywania przez skazanego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez sąd).
Na czym polega dozór elektroniczny w domu?
Odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego polega na tym, że skazany ma obowiązek przebywać w mieszkaniu ustalonym przez sąd jako miejsce wykonywania kary, a może je opuszczać tylko w ściśle określonych godzinach ustalonych w postanowieniu sądu, oraz w ściśle określonym celu np. wykonywania pracy. Ponadto zachowanie skazanego jest nadzorowane pośrednio przez kuratora sądowego, a bezpośrednio przy pomocy specjalnych urządzeń elektronicznych.
W tym celu na rękę lub nogę osoby odbywającej karę zakładany jest nadajnik (przypominający wyglądem zegarek na pasku), a w miejscu odbywania kary postawione jest specjalne urządzenie monitorujące, czyli odbiornik.
Jeżeli odbiornik nie odbiera sygnału z nadajnika, to znaczy, że osoba odbywająca karę oddaliła się poza zasięg odbiornika, czyli opuściła mieszkanie.
Kto może starać się o odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego?
Podstawowym warunkiem dopuszczalności odbywania kary w tym systemie jest skazanie na karę pozbawienia wolności, której wysokość nie przekracza 18 miesięcy. Dopuszczalne jest także skorzystanie z tej formy odbywania kary, w przypadku kilku kar pozbawienia wolności, jednak ich łączny wymiar nie może przekroczyć 18 miesięcy. Kary w systemie dozoru elektronicznego bezwzględnie nie mogą odbywać osoby skazane w warunkach tzw. recydywy wielokrotnej z art. 64 § 2 k.k. oraz osoby odbywające karę aresztu orzeczoną za popełnienie wykroczenia.
Jak złożyć wniosek o dozór elektroniczny?
Wniosek powinien być sporządzony na piśmie i złożony do sądu właściwego do rozpatrywania spraw. Czyli do wydziału penitencjarnego sądu okręgowego, w którego okręgu skazany przebywa. W treści wniosku należy wskazać okoliczności uzasadniające udzielenie zgody na odbycie kary w warunkach wolnościowych. We wniosku należy w szczególności dokładnie wskazać oznaczenie sądu, który wydał wyrok w pierwszej instancji oraz dokładną sygnaturę akt tego sądu.
Na to zwróć uwagę!
Ważne jest by załączyć do wniosku pisemną zgodę wszystkich osób pełnoletnich wspólnie z nią zamieszkujących na wykonywanie kary w tym systemie oraz na przeprowadzanie przez upoważniony podmiot dozorujący czynności kontrolnych w miejscu ich pobytu, polegających na sprawdzeniu prawidłowości funkcjonowania elektronicznego urządzenia rejestrującego oraz nadajnika.
Jakie są obowiązki skazanego odbywającego karę w systemie dozoru elektronicznego?
Skazany, wobec którego wykonywany jest dozór elektroniczny, ma w szczególności obowiązek:
- nieprzerwanie nosić nadajnik,
- pozostawać we wskazanym przez sąd miejscu w wyznaczonym czasie,
- odbierać połączenia przychodzące do rejestratora stacjonarnego,
- umożliwiać sądowemu kuratorowi zawodowemu wejście do mieszkania lub na nieruchomość, gdzie zainstalowano rejestrator,
- udzielać osobom upoważnionym, na ich żądanie, wyjaśnień, również przy użyciu rejestratora stacjonarnego.
- dbać o powierzone mu środki techniczne. Tj.chronić je przed utratą, zniszczeniem, uszkodzeniem lub uczynieniem niezdatnymi do użytku, oraz zapewniać ich stałe zasilanie energią elektryczną,
Sąd penitencjarny może nałożyć na skazanego dodatkowe obowiązki. Np. informowanie sądu lub kuratora o przebiegu okresu próby, przeproszenia pokrzywdzonego, wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania się do zawodu, powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania innych środków odurzających. Co jeszcze? Np. będzie miał obowiązek poddania się terapii uzależnień, powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach. Oprócz tego ma też obowiązek powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym lub innymi osobami w określony sposób lub zbliżania się do pokrzywdzonego lub innych osób.
Jak monitoruje się skazany w domu?
Każda osoba odbywająca karę w systemie monitoringu elektronicznego ma założone urządzenie nadawczo-odbiorcze na nogę. W przypadku wyraźnych przeciwskazań medycznych obrączkę elektroniczną, instaluje się na ręce. W miejscu stałego pobytu skazanego instalowane jest urządzenie monitorujące, umożliwiające stałą kontrolę przestrzegania ustalonego przez sąd porządku dnia. Każde odstępstwo od określonego schematu jest zgłaszane automatycznie do Centrum Monitorowania. A stąd o wykroczeniu powiadamiane są odpowiednie organy wymiaru sprawiedliwości. Dodatkowo urządzenie daje możliwość dwustronnej komunikacji: Centrala Monitorowania — skazany. W przypadku skazanego z zakazem zbliżania się do osób lub miejsc, odbywający karę wyposażony jest nadajnik z funkcją GPS (OPT). Jednocześnie osoba chroniona wyposażona jest w rejestrator przenośny (TPT) służący do wykrywania obecności agresora.
Gdzie skazany odbywa karę?
Miejscem wykonywania kary w tym systemie jest wskazany przez skazanego we wniosku adres jego zamieszkania lub pobytu. Muszą się jeszcze na to zgodzić współlokatorzy skazanego – wszystkie pełnoletnie. Ponadto muszą się zgodzić na przeprowadzanie przez upoważniony podmiot dozorujący czynności kontrolnych w ich domu. Co to za czynności? Sprawdzenia, czy urządzenie rejestrujące i nadajnik działają prawidłowo. Ważne jest także to, by warunki techniczne umożliwiały zamontowanie urządzenia dozorującego w tym miejscu.
Dozór elektroniczny a wynajmowane mieszkanie
Dozór można odbywać też w wynajmowanym lokalu. Tutaj konieczna jest jednak zgoda wynajmującego na umieszczenie urządzeń dozorujących w najmowanym lokalu oraz przebywanie skazanego pod tym adresem.
Nadajnik do dozoru elektronicznego
Jest to niewielkie urządzenie przypominające zegarek, które zostanie założone na nodze lub przegubie dłoni skazanego. Jego zainstalowanie na nodze jest o tyle dobrym rozwiązaniem, że urządzenie przykryte nogawką spodni jest niewidoczne dla osób postronnych. Dlatego nie trzeba się zatem obawiać, że współpracownicy, klienci lub inne osoby dowiedzą się o odbywanej przez skazanego karze pozbawienia wolności. Jest on połączony z urządzeniem monitorującym, które przypomina router do internetu z zamontowaną słuchawką telefoniczną. Zostaje zainstalowany w miejscu zamieszkania skazanego. Wysyła ono sygnał do Centrali Monitorowania Centralnego Zarządu Służby Więziennej. Centrala zajmuje się monitorowaniem, czy skazany przebywa w miejscu zamieszkania w godzinach wskazanych przez Sąd.
Ściągnięcie nadajnika dozoru elektronicznego
Zdjęcie nadajnika oraz usunięcie z miejsca zamieszkania skazanego urządzenia monitorującego następuje albo w dniu następny po zakończenia odbywania kary bądź w chwili uchylenia zezwolenia na odbywanie kary ww. systemie. Dokonują tego pracownicy Służby Więziennej. Jeśli szukałeś w Internecie sposobu na, to jak ściągnąć nadajnik dozoru elektronicznego to nie jest to możliwe. Skazany nie może sam usunąć ww. urządzeń. Reasumując, skazany może odbywać karę w bardziej komfortowych warunkach. Zostaje w zaciszu swojego domu.
